Ulice Ochoty - plac Narutowicza


Gabriel Narutowicz urodził się 17 marca 1865 roku na Żmudzi, w Teleszach. Jego ojciec zmarł w rok po narodzinach Gabriela, w krótkim czasie po powstaniu styczniowym, za udział w którym dostał karę roku odsiadki w więzieniu. Przyszły prezydent wychowany został przez swoją wykształconą matkę, Wiktorię. To ona miała największy wpływ na poglądy młodego Narutowicza. W obawie przed nasileniem się rusyfikacji Narutowiczowie przenieśli się w 1871 roku do Lipawy na terenach dzisiejszej Łotwy. Tam Gabriel ukończył gimnazjum, studiował krótko na Uniwersytecie w Petersburgu, następnie w Zurychu na Politechnice. Pomagał w tym czasie Polakom ściganym przez carską Rosję, która w konsekwencji wydała nakaz jego aresztowania.

W 1895 przyjął obywatelstwo szwajcarskie, pracował przy budowie kolei żelaznej Sankt Gallen, był też szefem sekcji regulacji Renu, kierował budowom hydroelektrowni w Szwajcarii, Francji, Hiszpanii, we Włoszech. W 1907 został profesorem budownictwa wodnego w Zurychu, przez kilka lat pełnił funkcję dziekana.

W czasie pierwszej wojny światowej pomagał Polakom poszkodowanym w wojnie. We wrześniu został zaproszony do Polski, aby pomóc w odbudowie państwa.
I tak w 1920 został ministrem robót publicznych w rządzie Grabskiego. Dwa lata później w wyborach kandydował z listy Państwowego Zjednoczenia na Kresach, poparł Unię Narodowo-Państwową, związaną z Piłsudskim. Mandatu poselskiego nie uzyskał. W rządzie Juliana Nowaka pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych. Pod koniec tego samego roku został kandydatem na prezydenta.

Zgromadzenie Narodowe, które wtedy wybierało prezydenta, potrzebowało pięciu tur wyborów. W wyborze przesądziły głosy lewicy, mniejszości narodowych i PSL „Piast”. Gabriel Narutowicz został pierwszym prezydentem Rzeczpospolitej Polskiej. Pełnił tę funkcję przez pięć dni.
Zginął w zamachu, zastrzelony przez Eligiusza Niewiadomskiego w Zachęcie.

Tu możecie znaleźć przemówienie wygłoszone przez Tomasz Nocznickiego po zabójstwie prezydenta: lewicowo.pl/przemowienie-w-sprawie-zabojstwa-prezydenta-narutowicza


Wyświetl większą mapę

a plac Narutowicz dziś...
- został wytyczony w 1920 roku jako serce rozbudowującej się Ochoty, rok później otworzono pętlę tramwajową, imię otrzymał w 1923 roku
- tak plac Narutowicza widział Witold Gombrowicz: „na placu Narutowicza, gdzie stoi dom akademicki, spotkaliśmy brać studencką z nogawkami wystrzępionymi, niewyspaną i nie ostrzyżoną, śpieszącą na wykład lub czekającą na tramwaj. Wszyscy z nosami w skryptach, jedli jaja na twardo, skorupki chowali do kieszeni, dychając kurz wielkomiejski."
- w przyszłości ma powstać stacja III linii metra pod naszym placem
- wyniki konsultacji społecznych odnośnie rewitalizacji placu można znaleźć tu: http://www.pts.org.pl/omdo/wp-content/uploads/2011/11/Raport-z-konsultacji-Nowy-Plac-Narutowicza.pdf
- w 2009 zebraliśmy się 1 sierpnia o godzinie W, aby sprawdzić jak w sercu Ochoty (wszak tuż przy Filtrowej 68!) mieszkańcy reagują na syrenę włączoną na pamiątkę wybuchu Powstania Warszawskiego...


----------

W cyklu Ulice Ochoty ostatnio pisaliśmy o:
- Księciu Trojdenie
- Klementynie Hoffmanowej
- ppłk. Mieczysławie Sokołowskim „Grzymale”

Wszystkich opisanych patronów znajdziecie tu:
http://ochotanawolnyczas.blogspot.com/search?q=ulice+ochoty

źródło: wiki + prezydent.pl

Komentarze